Profilaksa endokarditisa

Kod kojih je bolesnika potrebna profilaksa bakterijskog endokarditisa, kod kojih je zahvata potrebna te antimikrobna profilaksa

BOLESNICI KOD KOJIH JE POTREBNA PROFILAKSA BAKTERIJSKOG ENDOKARDITISA

VISOKI RIZIK

... umjetni srčani zalisci, uključujući i biološke zaliske i homografte
... prethodni bakterijski endokarditis
... složene cijanotične prirođene srčane greške (stanja s jednim ventrikulom, transpozicija velikih krvnih žila, tetralogija Fallot)
... kirurški stvoreni sistemsko-plućni ‘shuntovi’ ili konduiti

UMJERENI RIZIK

... većina ostalih srčanih grešaka
... stečene srčane greške (npr. reumatska bolest srca)
... hipertrofična kardiomiopatija
... prolaps mitralnog zaliska s regurgitacijom i/ili zadebljanjem listića zaliska

NEZNATNI RIZIK (rizik nije veći u odnosu na opću populaciju – profilaksa endokarditisa nije potrebna)

... izolirani atrijski septalni defekt (tip ostium secundum)
...kirurški popravak atrijskog septalnog defekta, ventrikularnog septalnog defekta ili otvorenog duktusa Botalli
... prethodna operacija aortokoronarnog premoštenja
... prolaps mitralnog zaliska bez regurgitacije
... fiziološki, funkcionalni ili nedužni srčani šumovi
... prethodna Kawasakijeva bolest bez disfunkcije zalistaka
... prethodna reumatska groznica bez disfunkcije zaliska
... prisutnost elektrostimulatora srca (intravaskularnih i epikardijalnih) ili ugrađenog defibrilatora

ZAHVATI KOD KOJIH JE POTREBNA PROFILAKSA BAKTERIJSKOG ENDOKARDITISA

DENTALNI ZAHVATI

... ekstrakcija zuba
... periodontalna kirurgija
... implantacije i reimplantacije
... vađenje korijena zuba
... insercija subgingivalnog antibiotika
... ugradnja ortodontskih traka
... intraligementarna injekcija lokalnog anestetika
... čišćenje zubiju ili implantata s mogućnošću krvarenja

OSTALI MEDICINSKI ZAHVATI

RESPIRATORNI TRAKT

... tonzilektomija / adenoidektomija
... kirurgija respiratorne mukoze
... rigidna bronhoskopija

GASTROINTESTINALNI TRAKT

... ezofagealna skleroterapija / dilatacija
... ERCP s bilijarnom opstrukcijom
... kirurgija bilijarnog trakta
... kirurgija intestinalne mukoze

GENITOURINARNI TRAKT

... kirurgija prostate
...cistoskopija
... dilatacija uretre

ANTIMIKROBNA PROFILAKSA

DENTALNI, ORL I RESPIRATORNI ZAHVATI
per os	amoksicilin 2g
nemogućnost uzimanja per os	ampicilin 2g im/iv
alergija na penicilin	klindamicin 600 mg per os ILI cefalosporini I generacije 2g per os ILI azitromicin 500mg per os ILI claritromycin 500mg p.o.
alergija na penicilin i nemogućnosti uzimanja per os	klindamicin 600 mg iv ILI cefalosporini I generacije (cefazolin) 1g im/iv

GASTROINTESTINALNI I GENITOURINARNI ZAHVATI
bolesnici visokog rizika	ampicilin 2g iv + gentamicin 120mg iv (1.5mg/kg) + (6 sati kasnije) ampicilin 1g iv ILI amoksicilin 1g per os
bolesnici umjerenog rizika	amoksicilin 2g per os ILI ampicilin 2g im / iv
alergija na penicilin	vankomicin 1g iv (1-2 sata infuzija) ILI teicoplanin 400mg i.v. za bolesnike visokog rizika: + gentamicin 120mg iv (1.5mg/kg)

GASTROINTESTINALNI I GENITOURINARNI ZAHVATI

bolesnici visokog rizika

ampicilin 2g iv + gentamicin 120mg iv (1.5mg/kg)
+
(6 sati kasnije) ampicilin 1g iv ILI amoksicilin 1g per os

bolesnici umjerenog rizika

amoksicilin 2g per os ILI ampicilin 2g im / iv

alergija na penicilin

vankomicin 1g iv (1-2 sata infuzija)
ILI
teicoplanin 400mg i.v.

za bolesnike visokog rizika:
+ gentamicin 120mg iv (1.5mg/kg)

PERORALNA antibiotska terapija uzima se 1 sat prije zahvata
PARENTERALNA antibiotska terapija daje se 30 minuta prije zahvata

Literatura:

1. Prevention of Bacterial Endocarditis – Recommendations by the American Heart Association (1997)
2. Vlessis AA, Bolling S. Endocarditis. A Multidisciplinary Approach to Modern Treatment. Futura Pub Co, 1999, p. 209-33
3. The Sanford Guide To Antimicrobial Therapy, 34th edition, 2004
4. Wilks D, Farrington M, Rubenstein D. The Infectious Disease Manual: Cardiac Infections. Blackwell Science, 2003, p. 49-56
5. Mandell GL, Bennett JE, Dolin R. Principles and practise of infectious disease (5th edition): Prophylaxis of Infective Endocarditis. Churchill-Livingstone 2000. p. 917-25
6. Guidelines on Prevention, Diagnostic and Treatment of Infective Endocarditis – the Task Force on Infective Endocarditis of the European Society of Cardiology. European Heart Journal (2004) 25, 267-276

Preporuke za antimikrobnu profilaksu endokarditisa izrađene su u suradnji s
dr.sc. Jasenkom Škrlin, voditeljicom Odjela za mikrobiološku dijagnostiku KB “Dubrava”

SLJEDEĆE: Transplantacija srca – Indikacije, kontraindikacije i obrada bolesnika